Меркаванні

Бізнэсу трэба дапамагчы ў набыцці ўласнасці

У штогадовым рэйтынгу Doing Business - 2014 па такім ключавым індыкатары як «Абарона правоў і інтарэсаў інвестараў» Беларусь займае 98 месца (Расійская Федэрацыя - 115, Украіна - 128). У той жа час практыка сведчыць, што інвестыцыйны патэнцыял прыватнага сектара эканомікі выкарыстоўваецца пакуль далёка не ў поўнай меры.

Адным з ключавых фактараў, які стрымлівае інвестыцыйную актыўнасць МСП, з'яўляецца праблема доступу да маёмасных і фінансавых рэсурсаў.

Бюракратычна складаная і працяглая працэдура прыватызацыі аб'ектаў дзяржаўнай уласнасці, а таксама іх неапраўдана высокі кошт прымушае асноўную масу суб'ектаў прыватнага сектара арандаваць памяшканні для арганізацыі дзейнасці. Як наступства, гэтая дзейнасць не суправаджаецца сур'ёзнымі інвестыцыямі, паколькі, нават пры ўмове працяглых тэрмінаў дамовы арэнды, перспектыва вызвалення займаных плошчаў з'яўляецца непазбежнай.

Заканадаўча прадугледжаны парадак пераважнага набыцця аб'ектаў юрыдычнымі асобамі і індывідуальнымі прадпрымальнікамі, якія арандуюць іх не менш за тры гады, з растэрміноўкай плацяжу на пяць гадоў і з памяншэннем кошту на велічыню зробленых выдаткаў на паляпшэнне арандаванага аб'екта практычна не працуе.

Што тычыцца ініцыятыўнай дзейнасці прадпрымальнікаў па фарміраванні ўласнай маёмаснай базы, то яна таксама з'яўляецца даволі нізкай у параўнанні з прамыслова развітымі краінамі. Доля мікрапрадпрыемстваў ў агульным аб'ёме інвестыцый у асноўны капітал складае не больш за 8-9% ад іх агульнага аб'ёму, а доля малых прадпрыемстваў - 16-17%. Асноўная прычына гэтага - нават не ў адсутнасці сродкаў, а ў высокай ступені бюракратызаванасці працэдуры атрымання узгадненняў і дазволаў пры ажыццяўленні новага будаўніцтва.

Сёння гэты працэс, распылены паміж мноствам арганізацый і службаў, якія выконваюць усе функцыі ўзгаднення на платнай аснове, не толькі займае па часе ад 1,5 да 2-ух гадоў, але вядзе да значнага павелічэння кошту будаўніцтва.

Акрамя таго, ёсць праблемы з фарміраваннем вытворчага патэнцыялу, набыццём новага абсталявання, машын і механізмаў, перш за ўсё імпартнай вытворчасці. Неабходнасць выплаты ПДВ і мытных пошлін пры ўвозе абсталявання павялічвае выдаткі на іх набыццё на 20-25%, што непад'ёмна для малога бізнесу з фінансавага пункту гледжання.

Таму для стымулявання прыватных кампаній да ўкладання сродкаў у перспектыўныя праекты неабходна рэалізацыя комплексу мер па стварэнню больш спрыяльнага інвестыцыйнага клімату, перш за ўсё ў сферы маёмасных адносін. Асноўнымі мерамі ў гэтым аспекце маглі б стаць:

спрашчэнне працэдуры і скарачэнне тэрмінаў перадачы суб'ектам прадпрымальніцкай дзейнасці аб'ектаў дзяржаўнай уласнасці, якія не выкарыстоўваюцца або неэфектыўна выкарыстоўваюцца, для рэалізацыі інвестыцыйных праектаў;

пашырэнне пераліку маёмасцi, якая не выкарыстоўваецца або неэфектыўна выкарыстоўваецца і якая падлягае перадачы ў бязвыплатнае карыстанне або ва ўласнасць прадпрымальнікаў для рэалізацыі інвестыцыйных праектаў, шляхам уключэння ў яго маёмасці абласных цэнтраў і гарадоў абласнога падпарадкавання, якая не выкарыстоўваецца;

скарачэнне колькасці і істотнае спрашчэнне працэдур падрыхтоўкі дазвольнай дакументацыі, а таксама заканадаўчае абмежаванне тэрмінаў яе выдачы для размяшчэння і арганізацыі будаўніцтва аб'ектаў;

ўстанаўленне нулявой стаўкі ўвазной мытнай пошліны на новае тэхналагічнае абсталяванне, якое ўвозіцца суб'ектамі МСП, незалежна ад яго мытнага кошту і краіны паходжання;

прадастаўленне суб'ектам МСП растэрміноўкі (да трох гадоў) па выплаце падатку на дададзены вартасць на тэхналагічнае абсталяванне, якое ўвозіцца.